Człowiek poszukiwał i poszukuje rozumienia siebie i swego przeznaczenia w trzech metafizykach: monizmie panteizmu idealistycznego, w metafizyce monizmu materialistycznego i w metafizyce relacji stworzenia. Monizm idealistyczny widział istotę człowieka w duszy, którą uważał za cząstkę boskiej istoty. W śmierci, wyzwalając się z materii, dusza powraca do wiecznej jedności z bóstwem. Dla monizmu materialistycznego wszystko, co istnieje, to materia w różnych układach strukturalnych. Również człowiek w swej duchowości to materia i tylko materia, która w śmierci powraca do dalszej gry ewolucyjnego rozwoju. Metafizyka relacji stworzenia – metafizyka chrześcijańska, wyrastająca z treści objawienia – ukazuje człowieka jako istotę stworzoną przez osobowego Boga na Jego obraz, jako istotę duchowo-cielesną powołaną do wspólnoty życia z Bogiem. To właśnie w tym ujęciu, w istocie duchowo-cielesnej, autor poszukuje wymiaru duchowego, który przez metafizykę monizmu idealistycznego został nazwany duszą. Chrześcijaństwo przyjęło słowo „dusza”, ale treści objawione ukazały jej nowy i wieczny wymiar, który jest wielkim darem Bożej miłości.
metaphysics ; man ; soul ; immortality ; eternity metafizyka ; człowiek ; dusza ; nieśmiertelność ; wieczność